Marian: “Wol is materiaal dat verbindt…”
Vandaag werd tijdens de Open Dag van de Almeerse Wolunie het Designproduct 2017 gepresenteerd, ontworpen door viltkunstenares Marian Kastelein. Alle leden van de Almeerse Wolunie krijgen de mogelijkheid om dit product, genaamd Wollicht, zelf te maken tijdens een speciale workshop op zondag 25 juni. Marian zal dan samen met Wolmeester Bertina Slettenhaar laten zien hoe het product wordt gemaakt.
Marian is altijd bijzonder geïnteresseerd geweest in textiel en kwam tijdens haar opleiding aan de kunstacademie in Utrecht in aanraking met wol. Ze raakte vooral geïnteresseerd in het vilten en houdt zich sinds 2001 dan ook volop bezig hiermee. Ze begon met het ontwerpen van sjaals en kleding, maar heeft haar aandacht inmiddels verschoven naar het ontwerpen van kunstobjecten.
Wat vind jij zo bijzonder aan wol?
Marian: “Bijzonder aan wol is dat het eigenlijk volledig onderhevig is aan zijn herkomst. Er zijn diverse schapenrassen en die gedijen het best op verschillende plekken. De voeding en de levensomstandigheden zijn van grote invloed op de vacht van de schapen. Schapen in een hooggebergte produceren bijvoorbeeld veel stuggere wol, omdat zij dit nodig hebben om daar te kunnen overleven. Deze wol is daardoor uitermate geschikt voor het bewerken tot tapijten en kleden. Maar je kunt wol ook mengen met andere textielsoorten. Meng je merinowol met een zijdevezel dan krijg je bijvoorbeeld een veel zachter materiaal wat dan weer meer geschikt is om kleding van te maken.”
“Het mooie aan wol is ook dat je zonder naad kunt werken. Dat vergt wel enig vakmanschap, maar als je hier bedreven in bent dan kun je allerlei 3D objecten maken zonder ook maar een enkele naad. Waar je tijdens het vilten wel op moet letten, is dat je rekening houdt met het krimpen van het materiaal. Je moet dus beginnen met een vorm die expres te groot is.”
Hoe ontstaat vilt eigenlijk?
“Wanneer je een schapenhaar onder een microscoop zou leggen, dan zou je zien dat zo’n haar uit allemaal schubben bestaat. Op het moment dat een pluk wol in aanraking komt met warm water, zeep, druk, en wrijving, dan gaan de haarschubben open staan. Hoe langer je vervolgens wrijft hoe meer de schubben in elkaar haken waardoor er een dichte stof ontstaat.”
Kun je ons iets vertellen over het product dat je hebt ontworpen?
“Omdat anderen het product gaan maken, ben ik uitgegaan van iets eenvoudigs. Ik ben gestart met vilten bolletjes en heb onderzocht welke verschillende kanten ik hiermee op kon. Het uiteindelijk designproduct, het Wollicht, is een streng van vilten bolletjes geworden, opeenvolgend van klein naar groot. In een aantal grote bollen bevindt zich een uitsparing met daarin een glazen waxinelichthouder. Alle bolletjes wordt bijeengehouden door een koord van schapenleer om weer bij het schaap uit te komen en de cirkel rond te maken. Doordat het product uit meerdere losse onderdelen bestaat, kunnen de leden er volledig hun eigen draai aan geven. Zo kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om een streng met veel of weinig bolletjes te maken, met grote bolletjes, of juist met kleine. Bovendien kun je door de flexibiliteit van het lederen koord ook nog spelen met de manier waarop je het neerlegt. En ook niet onbelangrijk, maar een van de eigenschappen van de gevilte wol is dat het zelfdovend is. Dat maakt wol daarom een extra geschikt materiaal voor dit concept.”
Kun je alvast een voorproefje geven van wat de leden te wachten staat?
“Op 25 juni verzorg ik samen met wolmeester Bertina Slettenhaar een cursus waarin we laten zien hoe de vilten bolletjes gemaakt worden. Je maakt deze door eerst een klein bolletje te draaien van wol om zo de lucht eruit te persen. Vervolgens maak je dit nat en werk je het verder in met zeep. Wanneer het dan een stevig en compact bolletje is geworden, kun je er meerdere laagjes overheen vilten totdat je het bolletje groot genoeg vindt. Daarna is het wel nog belangrijk om de zeep eruit te wassen, het na te spoelen met water en azijn en dit vervolgens goed te laten drogen. En dan is je bolletje klaar!”
“De bolletjes met een uitsparing erin voor de waxinelichthouder vergen echter een andere techniek. Dit zal vooral interessant zijn voor de al wat meer ervaren viltsters. Dus ook voor hen is er een goede reden om aan deze workshop deel te nemen!”
Is er nog iets wat je kwijt wil over wol?
“Wol is een materiaal dat verbindt. Dan doel ik niet alleen op de wol als materiaal zelf, maar vooral ook op het feit dat een workshop zoals deze mensen met elkaar verbindt. Je biedt de deelnemers iets aan om gezamenlijk te maken en om met elkaar toe te werken naar een eindresultaat. Ook al maakt iedereen het product voor zichzelf, het is een beleving die je samen deelt. En deze verbondenheid zie je ook weer terugkomen in het product doordat de individuele bolletjes met elkaar in verbinding staan.”
Ben je na het lezen van dit interview enthousiast geworden om ook het designproduct van Marian te gaan maken? Geef je dan hier op als lid van de Almeerse Wolunie. Houd vooral www.almeersewolunie.pleio.nl in de gaten. Daar vind je binnenkort ons complete jaarschema en de inschrijving voor deze workshop. Voor leden hebben we meerdere gratis activiteiten en je kunt altijd tegen een gereduceerd tarief meedoen met de Verdiepingsworkshops. Benieuwd naar meer van Marians werk? Kijk dan zeker even op http://mariankastelein.nl.